خواص زیره  سبز

زیره سبز (L.Cuminum cyminum) یکی از دو نوع زیره موجود در طبیعت می باشد. زیره سبز دانه ای معطر، یکساله و بدون کرک است. البته میوه زیره سبز کرک دار می باشد. ساقه علفی زیره سبز با شیار و با انشعابات دو تایی و سه تایی می باشد. زیره سبز از تیره چتریان (Apaiaceae) است. چتریان تیره ای از گیاهان با ساقه های تهی، مانند هویج و جعفری هستند. گروه چتریان یا کرفسیان. گیاه زیره شبیه بوته هویج با برگهای به ارتفاع 20 الی 30 سانتی متر و بلندی گیاه زیره سبز 60 سانتی متر می باشد و برداشت آن با دست  انجام می شود. ساقه زیره سبز باریک و براق و با ارتفاع 20 الی 30 سانتی متر می باشد. هر شاخه گیاه زیره سبز تعداد 2 الی 3 زیر شاخه دارد که همگی به همان ارتفاع 20 تا 30 سانتی متر می رسند و به همین دلیل گیاه، سایبان یکنواخت دارد. زیره سبز دارای برگهای  براق و با ارتفاع 5 تا 10 سانتی متر است و گلها ی کوچک صورتی یا سفید دارد. دانه زیره سبز مستطیل شکل و دارای کانال های روغنی و به رنگ قهوه ای-زرد دیده می شوند، دانه های زیره سبز در یک میوه جای دارند که خشک می شوند.

مهمترین اعضاء گروه چتریان یا کرفسیان عبارتند از:

هویج، کرفس، شوید، زیره سیاه، زیره سبز، رازیانه، بادیان، جعفری و چویل

تفاوت زیره سبز و سیاه

دانه زیره سبز در حقیقت همان میوه گیاه است که ارتفاع آن 2 میلی متر و به شکل هلالی و دارای 5 خط برجسته می باشد. زیره دو نوع دارد: زیره سبز با نام علمی cuminum cyminum L و زیره سیاه که به زیره ایرانی معروف است و با نام علمی Carum carvil شناخته می شوند. این دو نوع زیره بسیار به یکدیگر شبیه هستند اما تفاوتهایی نیز دارند. زیره سبز به رنگ سبز روشن است و دانه های آن حجیم و دارای عطر کمتری نسبت به زیره سیاه می باشد. زیره یکی از اولین گیاهان کاشته شده در اروپا، آسیا و افریقا می باشد.

زیره هندی-ایرانی و خاورمیانه ای از نظر میزان روغن و طعم با یکدیگر متفاوت می باشند.

ارزش غذایی در زیره سبز

مواد غذایی موجود در یک قاشق غذاخوری از زیره سبز شامل:

پروتئین: یک گرم

کالری: 22 گرم

کلسترول: صفر گرم

چربی: یک گرم

فیبر رژیمی: یک گرم

سدیم: 10 میلی گرم

کربوهیدرات: 3 گرم

قند: صفر گرم

ویتامین های موجود: ویتامینA – C- E

آهن، کلسیم، پتاسیم، مس، منگنز، فسفر، منیزیم ، روی

تیامین ، ریبوفلاوین و نیاسین

خواص زیره سبز

خواص زیره سبز با زیره سیاه تفاوت هایی اساسی دارد. زیره سبز به عنوان طعم دهنده در محصولات تجاری و غذایی کاربرد دارد و فاکتور اساسی پودرهای کاری و چیلی می باشد. به کمک تقطیر با بخار آب، روغن زیره سبز را به دست آورده و برای مزه دار کردن چاشنی ها، نوشیدنی ها و دسرها قابل استفاده می باشد. از زیره سبز برای عطر موجود در لوسیون ها، عطرها و کرم ها استفاده می شود. زیره سبز یک ادویه خوراکی و غیر سمی می باشد اما امکان ایجاد آلرژی وجود دارد.

خواص زیره سبز عبارتند از:

ضد درد

بی حس کننده

ضد باکتری

ضد صفر

ضد باروری

آنتی اکسیدان

تقویت کننده قوای جنسی

ضد چسبندگی پلاکت ها

ضد عفونی کننده

ضد اسپاسم

ضد تومور

قابض

ضد نفخ

تقویت کننده معده

تقویت کننده رحم

قارچ کش

التیام دهنده زخم

لارو کش

سبب ازدیاد شیر در مادران شیرده

کمک به تعریق بدن

دارای خاصیت استروژنی

ضد التهاب

و در نهایت زیره سبز کمک کننده به هضم غذا میباشد.

به دلیل شواهد فراوانی که در مورد خواص زیره سبز هست این گیاه تبدیل به سوژه ای برای تحقیقات پزشکی گردیده است. دانه زیره سبز مواد طبیعی در خود دارند که مانند آنتی اکسیدان عمل کرده و احساس سلامتی در شما تقویت می شود و نیز پوست را در مقابل پیری حفظ می کند. آزمایشاتی که با زیره سبز بر روی موشها انجام پذیرفته نشان داده است، موشها با مصرف زیره در مقابل سرطان روده بزرگ حفاظت شدند و طبق اعلام محققین از 9 گیاه آزمایش شده، زیره قوی ترین گیاه ضد سرطان شناخته شده است.

زیره درمان مناسبی برای اسهال است.

افرادی دیابتی می توانند در درمان خود از زیره استفاده کنند زیرا قند را به شدت کاهش می دهد ( البته مصرف زیره در بیماران دیابتی باید با احتیاط باشد تا دچار افت شدید قند خون نشوند).

روغن دانه زیره یک ضد عفونی کننده قوی می باشد. باکتری هایی را که در مقابل هر نوع ضد عفونی کننده مقاوم هستند از بین خواهد برد. دانه های زیره خاصیت کاهش درد و التهاب دارند که طی آزمایشات، اسانس زیره این خاصیت را دارا نمی باشد. ماده “هیپولیپیدمی”  ماده ای است که چربی مضر در بدن را کاهش می دهد و زیره که خاصیت “هیپولیپیدمی” دارد به کاهش کلسترول و در نتیجه آسیب به قلب جلوگیری می کند.

مخلوط پودر زیره با ماست به کاهش کلسترول کمک خواهد نمود. مطالعات در مورد ارتباط زیره سبز با کاهش وزن ادامه دارد اما طبق اعلام محققین زیره سبز به احتمال زیاد سبب کاهش وزن می شود زیرا گروهی از خانم ها با زیره سبز مورد آزمایش قرار گرفتند و بخوبی نشان داد که کاهش وزن داشته اند. عصاره زیره سبز در درمان اسپاسم گوارشی، تهوع و نفخ همراه با سندروم روده تحریک پذیر، بسیار موثر است. مصرف زیره سبب تقویت حافظه می شود و حتی ممکن است به درمان بیماری پارکینسون کمک کند. همانگونه که اشاره شد رویش زیره از قاره اروپا، افریقا و آسیا از زمانهای قدیم آغاز شده است، در نتیجه ملل مختلف با خواص آن آشنا هستند و از آن استفاده می کنند. در هندوستان به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد ادرار قابل استفاده است.  زیره سبز دارای طبیعت گرم و خشک و خاصیت آنتی اکسیدانی فراوان است. زیره سبز سبب افزایش شیر مادر و برای دل درد کودکان مفید است. زیره سبز رفع مشکلات مثانه و کلیه – دفع گاز روده و معده – ضدعفونی کننده – کاهش وزن از خواص متعدد زیره سبز می باشد. در طب سنتی مراکش برای کاهش فشار خون و به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می شود. ترکیبات، گونه، نوع اسانس زیره سبز با زیره سیاه کاملا متفاوت است و نیز اثرات دارویی – درمانی این دو نوع زیره در برخی موارد تفاوت دارند، و به همین دلیل میزان مصرف زیره سیاه در غذاها می تواند ده برابر زیره سبز باشد. به علت ترکیبات اصلی اسانس زیره سبز با زیره سیاه علت تفاوت بوی این دو نوع زیره می باشد.

طریقه مصرف زیره سبز برای لاغری

اگر بخواهیم خواص زیره سیاه در لاغری را شرح دهیم باید به این نکته اشاره کنیم که زیره سبز به دلیل اینکه گیاهی گرم و ضد نفخ می باشد برای لاغری مناسب می باشد. برای تهیه دمنوش زیره سبز یک قاشق غذاخوری پودر آسیاب شده زیره را به مدت 15 الی 20 دقیق مانند چای، دم کرده و بنوشید. اگر می خواهید تاثیر معجزه گر زیره را برای لاغری مشاهده کنید، بهتر است دمنوش زیره را نیم ساعت قبل از غذا میل کنید.

مضرات زیره سبز

محققین به این نتیجه رسیده اند که زیره سمی نمی باشد و مصرف آن بی ضرر است. اما میزان مناسب مصرف زیره به طور روزانه 300 تا 600 میلی گرم است . سه گروه باید در استفاده از زیره سبز دقت کامل داشته باشند. گروه اول افرادی که برخی اختلالات خونی دارند، زیره سبز را بی رویه مصرف نکنند زیرا سبب لخته شدن خون خواهد شد. گروه دوم افرادی که به هر شکل، مشکل قند خون دارند زیرا مصرف زیره سبز ممکن است میزان قند خون را پایین آورد در نتیجه افراد دیابتی باید مراقب علائم قند خون پایین (هیپوگلیسمی ) باشند. افراد دیگری که در مصرف زیره سبز باید دقت داشته باشند بیمارانی هستند که قرار است در معرض عمل جراحی قرار گیرند. این افراد حداقل دو هفته قبل از جراحی بهتر است، استفاده از زیره سبز را قطع نمایند.

منبع : چای ماکت